Merels waren ooit een vanzelfsprekende verschijning in je tuin, maar nu lijken ze ineens massaal te verdwijnen. Dit verlies raakt elke tuinliefhebber die met liefde zijn stukje natuur koestert. Gelukkig is er hoop: met gerichte acties kun je deze geliefde tuinvogel weer terug in je tuin krijgen.
Waarom verdwijnen merels in de winter massaal uit je tuin?
De plotselinge verdwijntrends van merels in Nederlandse tuinen zijn verontrustend, want deze zangvogels zijn essentieel voor het ecosysteem van je tuin. Wat speelt er precies?
Ten eerste zorgt het voedseltekort in de winter voor stress bij merels. Regenwormen en slakken, hun favoriete snacks, zijn lastiger te vinden wanneer de grond bevroren is of bedekt onder een dikke laag sneeuw. Ook het aanbod van bessen en gevallen fruit neemt af, waardoor hun voeding ontoereikend wordt.
Bovendien zoeken merels warme en veilige plekken in de natuur voor beschutting. Door veranderingen in tuinaanleg en toenemende verstedelijking is die schuilgelegenheid steeds schaarser. Moderne, strak onderhouden tuinen bieden minder natuurlijke schuilplaatsen dan de ouderwetse tuin vol bladeren en dood hout.
De impact van natuurbescherming en veranderend klimaat
De combinatie van klimaatverandering en menselijke invloed maakt dat merels elders betere overlevingskansen zoeken. Warme winters kunnen voedselbronnen tijdelijk verbeteren, maar onvoorspelbare vorstperiodes belemmeren hun winterzorg en voedselvoorziening.
Winterheide planten: de enige plek waar ze écht goed gedijen
Daarnaast beïnvloeden pesticiden en tuinchemicaliën indirect de merelpopulatie. Deze middelen verminderen het aantal insecten en wormen, de primaire voedselbron van merels, en tasten zo de vitaliteit van de vogels aan.
Hoe krijg je merels weer terug in je tuin?
Gelukkig liggen er eenvoudige en effectieve oplossingen binnen handbereik om merels te ondersteunen en terug te lokken.
Het begint met het creëren van een vogelvriendelijke omgeving die voorziet in hun basisbehoeften:
- Voorzie toegankelijk voedsel zoals gedeukte appels, peren en bessen. Merels worden ook dol op zachte rozijnen en gekookte aardappelen.
- Zorg voor vers en schoon water om drinken en baden mogelijk te maken, ook tijdens de koude wintermaanden. Voeg een snufje suiker toe aan het water zodat het minder snel bevriest.
- Bied natuurlijke beschutting door bladeren en dood hout te laten liggen. Dit biedt een schuilplaats en nestmateriaal.
- Hang een nestkast op, goed geplaatst met de opening niet naar de heersende wind, zodat merels veilig kunnen broeden en overwinteren.
Het geheim van een wintervriendelijke tuin: een verrassende tip
Een minder bekende, maar ongelooflijk effectieve methode om merels terug te winnen, is het introduceren van specifieke winterbessenstruiken die rijk zijn aan voedsel en veilige schuilplaatsen bieden. Denk aan lijsterbes, hulst en meidoorn. Deze planten trekken niet alleen merels aan maar ondersteunen ook het hele ecosysteem van je tuin.
Daarnaast helpt het om mulch en afgevallen bladeren te behouden, zodat regenwormen en insecten beschermd zijn tegen de kou. Zo blijft het menu van merels gevuld, zelfs op de koudste dagen.
Wat je beter kunt vermijden om merels te beschermen
Hoewel het verleidelijk is om snel in te grijpen, is het cruciaal om geen chemische middelen te gebruiken in je tuin. Die doden niet alleen schadelijke insecten, maar ook de onmisbare voedselbronnen voor merels.
Verder is het belangrijk om verstoring tijdens de winterrust te beperken. Voorkom teveel lawaai en laat het nestkastje onaangeroerd voor optimale rust en veiligheid.
Mise en garde : Vermijd het geven van brood met kaas of zout aan merels, dit kan hun gezondheid schaden. Een ondiepe schaal met water moet dagelijks verschoond worden om ziekteverspreiding te voorkomen.
Merels en natuurbescherming: een kansrijke samenwerking
Door actief bij te dragen aan de bescherming van deze vogels help je niet alleen merels, maar versterk je ook de biodiversiteit in je tuin. Steeds meer natuurbeschermingsorganisaties benadrukken het belang van eenvoudige, huis-tuin-en-keukenmaatregelen voor het behoud van vogels.
Met kleine aanpassingen maak je jouw tuin een stukje paradijs waar merels zich thuis voelen, ook tijdens de zwaarste winterdagen. Zo worden jouw inspanningen voor natuurbehoud eindelijk beloond met het vrolijke gezang en gezelschap van deze charmante vogels.